១-តើការអប់រំ 4.0 ជាអ្វី?
ការអប់រំ 4.0 គឺជាគំរូអប់រំដ៏ឆ្លាតវៃមួយដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធរវាងស្ថាប័នជាច្រើន រួមមាន ៖ សាលារៀន – អ្នកគ្រប់គ្រង – អាជីវកម្ម។ នេះគឺជាការតភ្ជាប់ដែលផ្តល់លក្ខខណ្ឌសិក្សាសម្រាប់សិស្សានុសិស្សដើម្បីមានឱកាសអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពរបស់ពួកគេដោយសេរី។ ទន្ទឹមនឹងនោះត្រូវភ្ជាប់និងអនុវត្តបច្ចេកវិទ្យាក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមក្នុង យុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា៤.០ ។ ជាការពិត ការអប់រំគឺតែងតែជាវិស័យមួយដែលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដោយទីផ្សារបច្ចេកវិទ្យា 4.0 ជាមួយនឹងសមិទ្ធិផលលេចធ្លោដូចជា៖
អ៊ិនធឺណិត ទូរស័ព្ទចល័ត បញ្ញាសិប្បនិមិត្ត បណ្តាញសង្គម បច្ចេកទេសបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ កម្មវិធីសូហ្វវែរ… ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះក៏មាន ក៏បានបង្កើតការផ្លាស់ប្តូរជាច្រើនសម្រាប់ ប្រព័ន្ធអប់រំ សកល 4.0 ។ នោះហើយជាមូលហេតុដែល គំរូអប់រំ 4.0 គឺជាប្រធានបទនៃការព្រួយបារម្ភសម្រាប់ប្រទេសភាគច្រើនពីការអភិវឌ្ឍន៍ដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយពិតណាស់កម្ពុជាក៏មិនមានករណីលើកលែងផងដែរ។
ក-ឱកាសដើម្បីអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង អរគុណចំពោះការអប់រំ 4.0
ការអប់រំ 4.0 នៅមហាវិទ្យាល័យ និងសាកលវិទ្យាល័យលែងមានភាពតឹងរ៉ឹង និងរឹតត្បិតដូចពីមុនទៀតហើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ បរិយាកាសសិក្សានឹងអនុវត្តឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យា និងឧបករណ៍បច្ចេកទេសជាច្រើន ដើម្បីជួយសិស្សទទួលបានបទពិសោធន៍ ការ
អនុវត្ត និងទទួលបានសិទ្ធិចូលប្រើប្រាស់កាន់តែច្រើន។ ការរៀននៅក្នុង ការអប់រំ 4.0 នឹងមិនត្រឹមតែនិយាយអំពីថ្នាក់រៀន និងបន្ទប់ពិសោធន៍ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែមានច្រើនជាងនេះទៅទៀត។ និស្សិតនឹងអាចចូលរួមក្នុងនាយកដ្ឋាន និងរចនាសម្ព័ន្ធអង្គភាពរបស់
សហគ្រាសដើម្បីបណ្តុះ និងអនុវត្តចំណេះដឹងជាក់ស្តែងបន្ថែមទៀត។
២-ហេតុអ្វីបានជាបច្ចេកវិទ្យាអប់រំ 4.0 ពេញនិយមម្ល៉េះ?
ប្រឈមមុខនឹងបរិបទសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែតានតឹង និងប្រែប្រួល វាដល់ពេលដែលត្រូវបង្កើតដំណោះស្រាយសម្រាប់គុណភាពធនធានមនុស្ស ដែលទាមទារឱ្យប្រព័ន្ធអប់រំផ្លាស់ប្តូរជាមួយនឹងការគិតប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត។ ឬអ្នកក៏អាចគិតពីស្ថានភាពនិស្សិតទើបបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសយើង ដែលភាគច្រើនមិនមានបទពិសោធន៍ការងារជាក់ស្តែង មិនមានជំនាញវិភាគ ខ្វះជំនាញសំយោគព័ត៌មាន និងជួបការលំបាកនៅពេលធ្វើការដោយឯករាជ្យ… ខណៈសមិទ្ធផលនានា នៃបដិវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យាគឺដូចជា “នុយ” ដ៏គួរឱ្យទាក់ទាញដើម្បីបំបាត់ “ភាពអត់ឃ្លាន” សម្រាប់ធនធានមនុស្សដែលមានគុណភាព។ ដូច្នេះ បដិវត្តន៍អប់រំ 4.0 គឺជាដំណោះស្រាយមួយដ៏ចាំបាច់បំផុត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បីពន្យល់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវនូវសញ្ញាសួរនេះ សូមក្រឡេកមើលអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំបំផុតដែល បច្ចេកវិទ្យាអប់រំ 4.0 នាំមកនូវ៖
១-ការអប់រំ 4.0 ជួយសិស្ស និងសិស្សទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលស៊ីជម្រៅ
បច្ចេកវិទ្យាអប់រំ 4.0 នឹងមិនមានភាពតឹងរ៉ឹង ឬតឹងរ៉ឹងដោយគ្រាន់តែសិក្សាទ្រឹស្ដី ការរៀនតាមលំដាប់លំដោយឬការរៀននិងអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង។ ផ្ទុយទៅវិញ សិស្ស និងនិស្សិតនឹងត្រូវបានបំពាក់ដោយចំណេះដឹងស៊ីជម្រៅ ដែលសមរម្យសម្រាប់មុខជំនាញដែលពួកគេកំពុងបន្ត។
គំរូអប់រំនេះក៏ជួយសិស្ស និងនិស្សិតអនុវត្តជំនាញ និងបទពិសោធន៍ពីវគ្គអនុវត្តន៍ ការពិសោធន៍ និងវគ្គការងារជាក់ស្តែងនៅក្នុងនាយកដ្ឋានអាជីវកម្ម។ សិស្សនឹងបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ពួកគេក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងបរិយាកាសការងារផ្សេងៗ ព្រមទាំងអនុវត្តការគិតដោយឯករាជ្យ ឬការងារជាក្រុមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ បច្ចេកវិទ្យា 4.0 ក្នុងការអប់រំ គឺជាដំណើរការនៃការសិក្សា និងអនុវត្តវាទៅក្នុងការអនុវត្ត។ ដូច្នេះហើយ អ្នកសិក្សានឹងចាប់យកចំណេះដឹងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ហើយយល់ច្បាស់ពីបញ្ហាជាជាងគ្រាន់តែរៀនទ្រឹស្តីដូចពីមុន។
២- លើកកម្ពស់ការងារឯករាជ្យនៅក្នុងសិស្ស និងនិស្សិត
គំរូ អប់រំ 4.0 នឹងក្លាយជាការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់សិស្សានុសិស្សឱ្យព្យាយាម និងខិតខំបណ្តុះចំណេះដឹង បទពិសោធន៍ជាក់ស្តែង និងជំនាញ។
នៅពេលធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុន និងក្រុមហ៊ុន ជារឿយៗវានឹងជួយអ្នកសិក្សាវាយតម្លៃសមត្ថភាពរបស់ពួកគេ និងកំណត់ថាតើការងារណាដែលពួកគេស័ក្តិសម។លើសពីនេះ អ្នកអាចតម្រង់ទិសការងារនាពេលអនាគតរបស់អ្នក ដើម្បីលើកកម្ពស់ភាពខ្លាំងរបស់អ្នក និងយកឈ្នះលើចំណុចខ្សោយរបស់អ្នកឱ្យកាន់តែល្អឥតខ្ចោះ។ ការអប់រំ 4.0 កំពុងអភិវឌ្ឍ និងពង្រីកកាន់តែខ្លាំងនាពេលអនាគត។ ដូច្នេះហើយនៅពេលអនុវត្តការអប់រំនេះ វានឹងបង្កើនសមត្ថភាពឆ្លើយតបនឹងទីផ្សារការងារភ្លាមៗបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ វាជួយសិស្សឱ្យអនុវត្តជំនាញការងារឯករាជ្យប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដោយមិនចាំបាច់ខ្ជះខ្ជាយពេលវេលាលើ “ការបណ្តុះបណ្តាលឡើងវិញ” ។
៣-តើគំរូអប់រំ 4.0 រួមបញ្ចូលធាតុអ្វីខ្លះ?
គំរូអប់រំមូលដ្ឋាន 4.0 នឹងរួមបញ្ចូលធាតុ 4៖ ការបង្រៀន 4.0 ការស្រាវជ្រាវ 4.0 ការគ្រប់គ្រង4.0 និងប្រព័ន្ធអេកូ 4.0 ។ ជាក់លាក់ដូចខាងក្រោមៈ
- ការបង្រៀន 4.0
វិធីសាស្រ្តបង្រៀននឹងមានតំណភ្ជាប់ពហុវិន័យ ប៉ុន្តែនៅតែធានាបាននូវភាពជាប្រព័ន្ធ។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការរៀននឹងមិនត្រូវបានកំណត់ដោយអាយុ ពេលវេលា ឬលំហទេ ប៉ុន្តែអាចរៀនបានគ្រប់ទីកន្លែង គ្រប់ពេលវេលា តាមរយៈអ៊ីនធឺណេត។
- ការស្រាវជ្រាវ 4.0
ដំណើរការស្រាវជ្រាវទាំងអស់នឹងដំណើរការដោយស្វ័យប្រវត្តិ និងដំណើរការជាមួយកម្មវិធីទំនើប។ ដូច្នេះវាចំណេញពេលវេលា និងធានាបាននូវភាពត្រឹមត្រូវខ្ពស់។
- ការគ្រប់គ្រង 4.0
ការងាររដ្ឋបាលនឹងមានភាពចម្រុះ និងសម្បូរបែបតាមរយៈការគ្រប់គ្រងមុខវិជ្ជា មហាវិទ្យាល័យ កម្មវិធីប្រព័ន្ធ គ្រូបង្រៀន សិស្ស និស្សិត គម្រោង សម្ភារៈបរិក្ខារ ហិរញ្ញវត្ថុ … ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការគ្រប់គ្រងនឹងធ្វើឡើងដោយកម្មវិធី ដូច្នេះវាមានភាពងាយស្រួល មានប្រសិទ្ធភាព និងត្រឹមត្រូវ។
- ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី 4.0
អង្គភាពគ្រប់គ្រងរដ្ឋ សាលារៀន និងអាជីវកម្មនឹងគាំទ្រ និងធ្វើអន្តរកម្ម ដើម្បីនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងដល់ភាគីទាំងបី។ តាមនោះ ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ និងសម្ភារៈបរិក្ខារនឹងត្រូវបានផ្តល់ដោយរដ្ឋ និងអាជីវកម្ម។ ផ្ទុយទៅវិញ ការច្នៃប្រឌិត និងធនធានមនុស្សដែលមានគុណភាពខ្ពស់នឹងត្រូវបានផ្តល់ដោយសាលា។ ខាងលើគឺជាព័ត៌មានជុំវិញ ការអប់រំ 4.0 ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បីអនុវត្តការអប់រំនេះឱ្យបានល្អ ទាមទារឱ្យមានផែនការជាក់លាក់៕
តើវិស័យសង្គមនិងមនុស្សធម៌ជាអ្វី?
មនុស្សសាស្ត្រគឺជាវិស័យដ៏ធំមួយ។ វារួមបញ្ចូលមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រដែលសិក្សាពីទិដ្ឋភាពរបស់មនុស្សនៃពិភពលោក។ មនុស្សសាស្ត្រ ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា មនុស្សសាស្ត្រ ត្រូវបានយល់ថាមានន័យថាមនុស្ស និងអក្សរសិល្ប៍នៅក្នុងវប្បធម៌។ ដូច្នេះ មនុស្សសាស្ត្រ គឺជាការសិក្សាអំពីវប្បធម៌របស់មនុស្ស ហើយប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តដូចជា ការជជែកវែកញែក ការវិភាគ ការស្មាន និងមានធាតុផ្សំជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ នេះក៏ជាភាពខុសគ្នាពីវិធីសាស្ត្រពិសោធន៍ជាចម្បងនៃវិទ្យាសាស្ត្រ
ធម្មជាតិឬផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តពិត។ វិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្ររួមមានៈ នរវិទ្យា សង្គមវិទ្យា ចិត្តវិទ្យាសង្គម វិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ត្រធុរកិច្ច និងរដ្ឋបាល សង្គមភូមិសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ ការអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស ប្រវត្តិសាស្ត្រ ច្បាប់។
ឱកាសការងារក្នុងវិស័យសង្គម និងមនុស្សធម៌
សំណួរដែលសិស្សានុសិស្សជាច្រើន សូម្បីតែឪពុកម្តាយសួរថា តើពួកគេនឹងធ្វើអ្វីបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្រ ហើយតើមានឱកាសការងារខ្ពស់ក្នុងមុខវិជ្ជានេះដែរឬទេ?
មានការសិក្សាជាច្រើនបានលើកឡើងថា «ឧស្សាហកម្មវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្រគឺជាឧស្សាហកម្មមួយក្នុងចំណោមឧស្សាហកម្មទាំងប្រាំបួនដែលទាក់ទាញកម្មករច្រើនបំផុត»។
តាមពិតទៅ និស្សិតដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមជាច្រើនបានទទួលជោគជ័យយ៉ាងខ្លាំងក្នុងវិស័យផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន។ ទាំងនេះអាចជាការងារដែលសាកសមនឹងមុខជំនាញដែលអ្នកបានសិក្សា ឬអាចជាការងារដែលខុសពីមុខជំនាញ ប៉ុន្តែនៅតែអនុវត្តចំណេះដឹងដែលបានបង្រៀន។ ចំណេះដឹងនោះអាចជាគ្រឹះដ៏រឹងមាំក្នុងការជួយអ្នកបង្កើតអាជីពដែលរីកចម្រើន។ មានមនុស្សជាច្រើនដែលសិក្សាផ្នែកមនុស្សសាស្ត្រ ប៉ុន្តែនៅតែក្លាយជានាយកនៅក្រុមហ៊ុនប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសណ្ឋាគារល្បីៗ មានទំនាក់ទំនងសង្គមជាច្រើនជាដើម។ ដូច្នេះហើយទើបគេមើលឃើញថា ឱកាសបើកទូលាយសម្រាប់និស្សិតក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្រគឺពិតជាមានច្រើនណាស់។ បង្កើត ថែរក្សា និងអភិវឌ្ឍដោយខ្លួនអ្នក។
លើសពីនេះ ដើម្បីធ្វើដូច្នេះបាន សិស្សានុសិស្ស បន្ថែមពីលើការខិតខំសិក្សា និងអនុវត្តនៅសាលា ក៏ត្រូវចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងសកម្មភាពក្រៅកម្មវិធីសិក្សា វប្បធម៌ និងសង្គម ដើម្បីប្រមូលនូវបទពិសោធន៍ និងជំនាញការងារឱ្យបានច្រើន ដើម្បីបម្រើការងារឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងនាពេលអនាគត។
ជាមួយនឹងភាពរឹងមាំនៃការបណ្តុះបណ្តាលជាមួយនឹងចំណេះដឹងស៊ីជម្រៅ និងមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏ល្អ និស្សិតដែលសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្រនឹងមានឱកាសជាច្រើនក្នុងការជ្រើសរើស។ ជាពិសេស ជាមួយនឹងនិន្នាការការងារដ៏ខ្លាំងក្លានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះនិស្សិតដែលមានចំណេះដឹងនិងជំនាញរឹងមាំ នឹងមិនពិបាកក្នុងការស្វែងរកការងារដែលសមរម្យ និងជោគជ័យនោះទេ។
ប្រាក់បៀវត្សរ៍នៃមុខជំនាញសង្គម និងមនុស្សសាស្ត្រមួយចំនួន
-ឧស្សាហកម្មផ្សព្វផ្សាយ និងទីផ្សារ
វិជ្ជាជីវៈមួយក្នុងចំណោមវិជ្ជាជីវៈនៅក្នុងក្រុមវិជ្ជាជីវៈទំនាក់ទំនងគឺទីផ្សារ។ នេះគឺជាវិជ្ជាជីវៈ “ក្តៅ” យ៉ាងខ្លាំងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ នៅក្នុងទីផ្សារប្រកួតប្រជែង អាជីវកម្មពិតណាស់មិនអាចជួយបានក្រៅពីការវិនិយោគលើការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម និងទីផ្សារដើម្បីបង្កើនការអភិវឌ្ឍន៍ម៉ាករបស់ពួកគេ។ នេះជាមូលហេតុដែលទីផ្សារពេញនិយម។
-ឧស្សាហកម្មមេធាវី
នេះគឺជាអាជីពដែលទាមទារចំណេះដឹងឯកទេស និងគុណវុឌ្ឍិខ្ពស់។ ទន្ទឹមនឹងនោះ គុណភាពពិសេសក៏ត្រូវការផងដែរ។ មេធាវីពិតជាអាជីពដ៏ជោគជ័យមួយសម្រាប់និស្សិតសិក្សាសង្គម។
-ឧស្សាហកម្មទំនាក់ទំនងសាធារណៈ (PR)
ប្រាក់ខែរបស់បុគ្គលិក PR គឺស្ថិតនៅកំពូល។ របាយការណ៍ស្ថិតិមួយចំនួនបញ្ជាក់ថាវាស្ថិតក្នុងមុខតំណែងកំពូលទាំង 5 ដែលមានប្រាក់ខែខ្ពស់បំផុតនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ប្រាក់ខែរបស់បុគ្គលិក PR នឹងអាស្រ័យលើកត្តាពីរគឺ បទពិសោធន៍ និងមុខតំណែងការងារ។
-ឧស្សាហកម្មបកប្រែ និងបកប្រែ
អាចនិយាយបានថានេះជាអាជីពដែលមានលក្ខណៈពិសេសរៀងខ្លួន។ សាកសមសម្រាប់អ្នកដែលមានជំនាញភាសាបរទេសល្អ។ អាជីពអ្នកបកប្រែនិងអ្នកបកប្រែប្រើប្រាស់កម្លាំងខួរក្បាលយ៉ាងច្រើន ប៉ុន្តែប្រាក់ចំណូលវិញគឺខ្ពស់ណាស់។ អ្នកអាចជ្រើសរើសធ្វើការនៅការិយាល័យសារការី ការិយាល័យអ្នកបកប្រែនៅអង្គការអន្តរជាតិ អ្នកដឹកនាំជាន់ខ្ពស់។
-ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍
ប្រសិនបើអ្នកជាមនុស្សម្នាក់ដែលមានភាពខ្លាំងខាងភាសា ក៏ដូចជាភាពបត់បែន និងភាពរសើប។ អ្នកអាចជ្រើសរើសអាជីពជាមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ ឬប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ ហើយអាចធ្វើការជាបុគ្គល ឬសម្រាប់សាជីវកម្ម ឬក្រុមហ៊ុន។ មគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍នាពេលអនាគតអាចទទួលបានប្រាក់ខែប្រចាំខែយ៉ាងច្រើន។
ជាក់ស្តែងស្ថាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ វិស័យទាំងអម្បាលមាណខាងលើកំពុងពេញនិយមហើយចំណាយថវិការសម្រាប់សិក្សាអស់តិច ចំណាយពេលវេលា សមរម្យ ។ ដូច្នោះ សូមនិស្សិតទាំងឡាយសូមពិនិត្យពីស្ថានភាពផ្ទាល់ខ្លួនពិសេសសមត្ថភាពមុននឹងចូលសិក្សានិងទទួលការងារ៕
និស្សិតរៀនវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម មានជំនាញទំនងទំនង និងសេវាកម្ម។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅមានរបស់ដែលគួររៀនគួរសមធ្វើជាសារណាស្នេហាក្នុងវិថីអាពាហ៍ពិពាហ៍ដែរ ហាក់បីដូចជាគ្រប់គ្រាន់ដែរហើយ ដូច្នេះថា “ប្រពន្ធជប៉ុន” នៅតែជាលក្ខណៈវប្បធម៌ដែលយើងស្រលាញ់នៅពេលនិយាយដល់ប្រទេសជប៉ុនសំបុកស្រ្តីគំរូ។ ភូមិអ្នកនិពន្ធបង្ហាញថា ចាំមើលថាប្រពន្ធឬភរិយាជប៉ុនមានរឿងអ្វីអស្ចារ្យ!
១- ស្ត្រីជប៉ុនចាត់ទុកការងារផ្ទះជាការងារស្មោះត្រង់ហើយលះបង់ខ្លួនឯងក្នុងការងារផ្ទះដូចជាកម្មករដទៃទៀតក្នុងសង្គម។
២-ស្ត្រីជនជាតិជប៉ុនរៀនពីរបៀបចំណាយ និងគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុគ្រួសារតាំងពីនៅវិទ្យាល័យ។ ដូច្នេះហើយពួកគេនឹងក្លាយជាអ្នកកាន់គន្លឹះសោហិរញ្ញវត្ថុដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តបំផុត។
៣-ភាពស្មោះត្រង់ និងសុជីវធម៌ត្រូវបានវាយតម្លៃខ្ពស់នៅក្នុងវប្បធម៌ជប៉ុន។ ស្ត្រីធ្វើការជំនួសប្តីដើម្បីជាកូនល្អចំពោះឪពុកម្តាយទាំងសងខាង។
៤- ស្ត្រីជនជាតិជប៉ុនគោរពស្វាមីរបស់ពួកគេខ្លាំងណាស់។ ពេលប្តីត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ក្រោយពីនឿយហត់ពីការងារ ប្រពន្ធនឹងសួរសុខទុក្ខគាត់នៅមាត់ទ្វារ ហើយនិយាយថា “បងឯងខំធ្វើការថ្ងៃនេះខ្លាំងណាស់”។
៥-ប្រពន្ធជនជាតិជប៉ុនប្រហែលជាស្រលាញ់ប្តីក្រីក្រ ប៉ុន្តែនឹងសោកសៅជាខ្លាំង ប្រសិនបើគាត់ជាមនុស្ស
កំសាក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយវប្បធម៌ជប៉ុនមិនអនុញ្ញាតឱ្យប្រពន្ធមើលងាយប្តីរបស់នាងទេ។ ទោះនាង
ខកចិត្តក៏ដោយ ភរិយាជនជាតិជប៉ុននឹងការពារកិត្តិយសស្វាមីជានិច្ច។
៦- ការនិយាយមិនល្អពីប្តីរបស់អ្នកនៅទីសាធារណៈ និងជាមួយអ្នកខាងក្រៅ គឺជាទង្វើដ៏អាម៉ាស់មួយសម្រាប់ស្ត្រីជនជាតិជប៉ុន។ ដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ពួកគេនឹងការពារកិត្តិយសប្តីមុន អំឡុងពេលនិងក្រោយពេលរៀបការ។
៧-ម្តាយជនជាតិជប៉ុន នឹងមិនការពារកូនរបស់ពួកគេនៅក្នុងតែអណ្តូងដែលគិតថា មានសុវត្ថិភាពនោះទេ។ សង្គមលើកទឹកចិត្តពួកគេឱ្យអនុញ្ញាតឱ្យកុមារស្វែងយល់ពីពិភពលោកឱ្យបានច្រើនមុនពេលពួកគេក្លាយជាមនុស្សពេញវ័យ។
៨-ម្តាយជនជាតិជប៉ុនចាត់ទុកការអប់រំកូនរបស់ពួកគេឱ្យមានទំនួលខុសត្រូវក្នុងគ្រួសារច្រើនជាងសាលា។ ដូច្នេះ ពួកគេនឹងទទួលយកការទទួលខុសត្រូវនៅពេលអ្នកធ្វើអ្វីមួយខុស ហើយធ្វើការជាមួយអ្នកដើម្បីកែកំហុស។
៩-ម្តាយជនជាតិជប៉ុនជឿជាក់លើតម្លៃជាតិ និងបង្រៀនកូនៗអំពីមោទនភាពជាតិតាំងពីតូច។
១០- ស្ត្រីជប៉ុនបង្រៀនកូនឱ្យក្លាហានតស៊ូប្រឆាំងនឹងអំពើខុសឆ្គង ហើយមិនខ្មាសអៀននឹងមនសិការរបស់ខ្លួន ទោះចាញ់ក្តី។
ចង់ក្លាយទៅជាអ្នកម្តាយល្អ ភរិយាល្អ សូមអានដោយកី្តស្រឡាញ់ ហើយពិចារណារកផលថា តើមានចំណុចប្រហាក់ប្រហែលជាតិសាសន៍ជប៉ុនហើយឬនៅ ?
ជាការសាកល្បងលើគណិតវិទ្យានិងបញ្ហាលំបាកពីសម័យអេហ្ស៊ីបត្រូវបានបង្ហាញបន្តិចម្តងៗពិសេសគណិតវិទ្យាដែលអ្នកប្រាជ្ញគណិតវិទ្យាគ្មានសមត្ថភាពស្រាយជូនត្រូវបានបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence) ឬហៅថា AI ស្រាយបានយ៉ាងងាយ។
យោងតាម IFL Science ល្បែងផ្គុំរូបដែលមានអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំត្រូវបានឌិកូដដោយគណិតវិទូ Thomas Bloom ហើយបង្ហោះនៅលើទំព័រផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក។ ពីមុនកំណែគណិតមួយផ្សេងទៀតនៃបញ្ហានេះក៏ត្រូវបានបង្កឡើងដោយគណិតវិទូពីរនាក់គឺ Erdős និង Graham ហើយបានផ្តល់រង្វាន់ 500 ដុល្លារ ដល់អ្នកដែលអាចដោះស្រាយវាបាន។
បញ្ហាត្រូវបានផ្ដល់ជូនដូចខាងក្រោម៖ ដោយផ្តល់សំណុំនៃចំនួនគត់វិជ្ជមាន ពីសំណុំនេះ តើអ្នកអាចជ្រើសរើសធាតុដែលផលបូកបញ្ច្រាសស្មើនឹងចំនួនគត់គឺ១បានទេ? ដើម្បីនិយាយឲ្យសាមញ្ញ យើងមានសំណុំ {2, 4, 6, 8, 10, 12}។ សំណួរគឺថាតើអ្នកអាចរកឃើញលេខដែលផលបូកគឺ ១ ដែរឬទេ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ បញ្ហាបំរែបំរួលរបស់អ្នកគណិតវិទ្យាទាំងពីរ គឺលោក Erdős – Graham គឺ៖ ប្រសិនបើសំណុំ A ជាសំណុំរងនៃសំណុំ N និង A មានដង់ស៊ីតេវិជ្ជមាន មានសំណុំរង S នៃ A ដែលផលបូកនៃធាតុរបស់វាស្មើនឹង ១? ឧទាហរណ៍ ជាមួយនឹងសំណុំរងនៃ N ដែលមានដង់ស៊ីតេវិជ្ជមាន A = {3,5,7,9,11…} យើងអាចទទួលបានចំនួនច្រើនគ្រប់គ្រាន់នៃចំនួនធម្មជាតិជាប់ៗគ្នាដែលមានប្រូបាប៊ីលីតេនៃអត្ថិភាពថាតើចំនួនមួយជាកម្មសិទ្ធិ ទៅ A ខុសពី 0 ឬអត់ ?។
សំណួរនេះស្តាប់ទៅសាមញ្ញ ប៉ុន្តែអ្នកគណិតវិទូខ្លះនិយាយថា បញ្ហានេះគឺ «ពិបាកបំផុតមិនធ្លាប់មាន»។ គណិតវិទូ Andrew Granville នៃសាកលវិទ្យាល័យ Montreal ប្រទេសបារាំង បានឆ្លើយប្រាប់ ទស្សនាវដ្តី Quanta ថា “ខ្ញុំគិតថា នេះជាបញ្ហាដែលមិនអាចទៅរួច ដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចដោះស្រាយបាន។ ខ្ញុំមិនឃើញឧបករណ៍ច្បាស់លាស់ណាមួយដែលអាចដោះស្រាយបាននោះទេ»។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Bloom បានរកឃើញចម្លើយដោយចៃដន្យនៅក្នុងអត្ថបទមួយកាលពី ២០ ឆ្នាំមុន ដែលបានបោះពុម្ពនៅក្នុងសៀវភៅ Annals of Mathematics ឆ្នាំ ២០០៣ ដោយគណិតវិទូ Ernie Croot ។
អ្វីដែលលោក Croot បានដោះស្រាយត្រូវបានគេហៅថា “កំណែពណ៌” នៃបញ្ហា Erdős – Graham ។ ដោយសារតែវាពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរង “ពណ៌” វាស្រដៀងទៅនឹងការបែងចែកសំណុំ A ដោយយកធាតុ A ទៅក្នុងចំនួនកំណត់នៃប្រអប់ដែលមានពណ៌ខុសៗគ្នា។
បន្ទាប់មក លោក Bloom បានអនុវត្តគំនិតរបស់ Croot ហើយបានដោះស្រាយបញ្ហាលំបាកទាំងស្រុង។ លោកជឿថា Croot បានបង្ហាញពីករណីពិសេសនៃបញ្ហានេះ។ “វិធីសាស្រ្តរបស់ Croot គឺពិតជាមិនធម្មតា លោកសមនឹងទទួលបាន ៩៩% នៃចំនួនអសនិទាន។ អ្វីទាំងអស់ដែលខ្ញុំបានធ្វើនិងស្រាយមកនេះដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហាដែលមានយូរណាស់មកហើយតាមលទ្ធភាព ម៉្យាងពេលទៅឃើញរូបភាពគ្មានអ្នកបកស្រាយជូនពិភពលោក។
តាមគំនិតរបស់លោក Bloom គឺថា ជំនួសឱ្យការស្វែងរកលេខដែលផលបូកបញ្ច្រាសគឺ ចំនួនគត់លេខ១យើងរកលេខដែលផលបូកតូចជាង បន្ទាប់មកបន្ថែមទៅ១។ ឧទាហរណ៍ យើងអាចស្វែងរកក្រុមដែលផលបូកបញ្ច្រាសគឺ ១/៣ តាមវិធីផ្សេងៗគ្នា។ លោក Bloom បានប្រាប់ថាទោះជាមិនបានលទ្ធផលតាមតែយើងចង់បានកី្តតែវាបានបញ្ជាថា បញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence) ឬហៅថា AI សិក្សាពង្រីកសមត្ថភាពខ្លួនបន្តទៀត៕
តាមមតិរបស់លោកទីប្រឹក្សាហិរ ញ្ញវត្ថុ លោករុត ហៃដិន (Ruth Hay den) បាននិយាយថា តាំងតែពីយូរលង់ណាស់មកហើយរវាងមនុស្សប្រុសនិងបនុស្សស្រីមានទស្សនៈផ្សេងគ្នាអំពីបញ្ហា លុយកាក់ ប្រាក់កាស បណ្តាអ្នកស្រាវ ជ្រាវនានា ក៏មានការសន្និដ្ឋានដូចលោក Hayden ដែរ គ្រាន់តែមានការ បកស្រាយដោយឡែកប៉ុណ្ណោះដូចជាអ្នកស្រី Annc Moir ពន្ធុវិទូ (អ្នកស្រាវជ្រាវខាងពូជពង្សា)មានប្រសាសន៍ថា : «មនុស្សប្រុស និងមនុស្សស្រីខុស លើផ្នែកជីវសាស្ត្រ (Biologie)រាងកាយនិងខួរក្បាល» ។ មានបញ្ហាជាគន្លឹះ៥នៅក្នុងជីវិត ប្ដីប្រពន្ធគឺ ៖
ចំណូលៈ ចិត្តវិទូ Gg Robert S.nadel និយាយថា «ប្រាក់បៀវត្សរ៍ គឺជាម៉ែត្រសម្រាប់វាស់ជ័យជំនះរបស់មនុស្សប្រុស តែចំពោះមនុស្សស្រី គឺជាជោគជ័យនៅក្នុងវិជ្ជាជីវៈតែប៉ុណ្ណោះ»។ តាមការស្រាវជ្រាវថ្មីៗនេះ នៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងចំណោមកម្មករ ២.៩៥៨នាក់ មាននារីតែ២៥%ប៉ុណ្ណោះ ដែលយកចិត្តទុកដាក់ដល់បុព្វហេតុ និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ។ ចំពោះនារីចរិតដឹកនាំនិងជំរុញការងាររីកចំរើនមិនមែនជាកត្តាសំខាន់ជាងគេ នោះទេ ។ បណ្តារអ្នកជំនាញការឯកភាពគ្នា ថា ប្រៀបនឹងមនុស្សប្រុសមនុស្សសី មិនសូវជឿជាក់ លើលទ្ធភាពរកលុយ ហើយលុយកាក់នេះមានឥទ្ធិពលដល់ការសម្រេចចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់គេមនុស្សស្រីមិនស្រូវរកលុយកាក់បានដោយសារពួកនាងច្រើនតែប្រាកដនិយមពេកមិនសូវហ៊ានផ្សងព្រេង ទើបមិនសូវមានឱកាសចាប់ផ្ដើមដូច ប្រុសៗ។ «មនុស្សប្រុសចាត់ទុកលុយកាក់ ដូចទឹកហូរចូល រីឯមនុស្សស្រីវិញគិតថាលុយកាក់ប្រៀប ដូចទឹកបឹង ដែលអាចនឹងត្រូវរីងស្ងួត»(សំដីអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ«ការលែងលះនិងលុយកាក់» ដែលជាស្នាដៃនិពន្ធរបស់លោក Victoria Felton Collins ។
ដំបូន្មានៈ ប្តីឬប្រពន្ធដែលមានចំណូលខ្ពស់សុទ្ធតែចង់ដណ្តើមសិទ្ធិ សម្រេចនៅក្នុងគ្រួសារ ប៉ុន្តែបានជាប្ដី ប្រពន្ធនឹងគ្នាទៅហើយគួរតែរក្សានូវសមភាព មិនត្រូវចំណុះលើការរកលុយ បានតិចឬច្រើននោះទេ ។
ការចាយវាយ ក៏ជាចរិតមួយដែររបស់មនុស្សស្រី គឺចូលចិត្តការទិញដូរណាស់ ជួនកាលវាជាប្រការដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាចចំពោះស្វាមីកំណាញ់ស្វិត ។ តាមលទ្ធផលរបស់ក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវ Taps Maritz Marketing Research Inc បានឱ្យដឹងថា មនុស្សជាងពាក់កណ្ដាលហើយដែលមិនទិញសម្លៀកបំពាក់ សាប៊ូកន្សែង…ដោយខ្លួនឯង។
ផ្ទុយទៅវិញនារី៤ភាគ៥ជាអ្នកធ្វើកិច្ចការនោះ។ លោក Olivia Mcllan បានមានប្រសាសន៍ថា «នារីត្រូវបានសម្គាល់ថា ជាអ្នកនាំមកនូវភាពចាំបាច់សម្រាប់គ្រួសារហេតុដូច្នេះហើយបានជាគេភ្ជាប់រាល់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ»។ តាមពិតទៅទាំងប្ដីទាំងប្រពន្ឋសុទ្ធតែមានកម្រិតចំណាយលុយផ្សេងគ្នា មនុស្សស្រីច្រើនតែឫកឡូយបន្តិច ហើយក្នុងការរកលុយដំបូង ហើយហាក់ដូចជាសញ្ញាប្រកាសឱ្យប្ដីដឹងអំពីសេរីភាព សមភាពរបស់គេ ។
ប៉ុន្តែតាមលោក Larry Howcs អ្នកផែនការហិរញ្ញវត្ថុឱ្យដឹងថាៈ នៅពេលឈានចូលវ័យចំណាស់ មនុស្សស្រីមានការចាយវាយសត្យានុម័តជាង បុរសដោយសម្គាល់លុយកាក់ប្រៀបដូច ជាឧបករណ៍ដើម្បីរក្សា នូវទំនាក់ទំនងនិងការរស់នៅ។ ចំពោះមនុស្សប្រុសផ្ទុយទៅវិញនៅពេលឈានចូលវ័យចំណាស់គេច្រើនតែក្លាយទៅជាអ្នកជំនួញហើយ នៅពេលគបានទទួលជោគជ័យនិងកា្លយទៅជាអ្នកមាននោះការចាយវាយលែង ប្រក្រតីនិងមិនសូវសត្យានុម័តិ។ ពេលនោះបុរសៗគេជឿជាក់ទៅលើលទ្ឋភាពរកលុយរបស់ខ្លួន ទើបគេងាយស្រួលនៅក្នុងការ
ទិញដូរ ។
ដំបូន្មាន ៖ ប្តីប្រពន្ធអាចចៀសវាងការបកស្រាយអំពីមុខចំណាយដែល មិនចាំបាច់ ដូច្នេះគួររក្សាលុយកាក់មួយ ចំនួនសម្រាប់សេចក្តីត្រូវការផ្ទាល់ខ្លួន។ ប្ដីប្រពន្ធមានសិទ្ធិដូចគ្នាក្នុងការប្រើប្រាស់លុយកាក់ខ្លះតាមចំណង់ចិត្តរៀងខ្លួន។ អាពាហ៍ពិពាហ៍សម័យបច្ចុប្បន្ននេះ មាននិន្នាការថវិកាបីគឺ របស់ប្តី របស់ប្រពន្ធ និងរបស់រួម។
ការសន្សំ ៈសភាពជាក់ស្តែង មនុស្សស្រីមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ពីរឿង សន្សំដូចមនុស្សប្រុសទេ ។ ភាគច្រើន គេចាប់ផ្ដើបសន្សំលុយកាក់បានក្រោយ មនុស្សប្រុសហើយមិនសូវបានសម្បូរដូចមនុស្សប្រុសទេ ។ តាមការស្រាវជ្រាវថ្មីៗនេះ នៅអាមេរិក ការសន្សំរបស់មនុស្សប្រុសច្រើនទ្វេភាគមនុស្សស្រី មានប្រពន្ធជា ច្រើនចាត់ទុក ការរកលុយសន្សំគឺជាបន្ទុក តែបើសិនមានការសន្សំទុករៀងខ្លួន ប្រពន្ធនឹងមានការវិវាទទាស់ទែងគ្នា នៅពេលរឿងត្រូវបែកការណ៍ ។ នោះគឺជាមូលហេតុដែលពួកគេច្រើនតែលាក់អំពីប្រភពលុយកាក់ផ្ទាល់ខ្លួន។
ដំបូន្មានៈ ការលាក់លៀមលុយកាក់នឹងបង្កនូវការខ័ណ្ឌផ្តាច់រវាងប្តីប្រពន្ធ។ លោក Altles ជំនាញការសេដ្ឋកិច្ចបានឱ្យដឹងថា «ប្តីប្រពន្ធមិនគួរ ឱ្យមានបេឡាសម្ងាត់ផ្ទាល់ខ្លួនឡើយ ទោះបីជាចំនួនលុយកាក់នោះ ទុកសម្រាប់ចាយវាយតាមចំណង់ចិត្តខ្លួនក៏ដោយ»។ ប្ដីប្រពន្ធអាចយកលុយកាក់ខ្លះសម្រាប់ចាយវាយផ្ទាល់ ខ្លួនតែត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវអំពីអនាគតរបស់ផងគ្នា។
អាជីវកម្ម : គ្រប់ពេលវេលាគ្រប់ទីកន្លែងមនុស្សប្រុសហ៊ានប្រថុយនឹងការរកស៊ីជាងមនុស្សស្រី ក្នុងការធ្វើជំនួញ មនុស្សស្រីច្រើនមិនជឿលើ លទ្ធភាពរបស់ខ្លួន ពួកនាងប្រយ័ត្ន ប្រយែងខ្លាំងណាស់ ពួកនាងចាត់ទុករបរជំនួញជាល្បែងផ្សងព្រេង ដែលអាចមានលទ្ធភាពឈានទៅរកការក្ស័យទុន ។ ផ្ទុយទៅវិញមនុស្សប្រុស មិនសូវជាខ្វល់ខ្វាយនៅពេលខុសឆ្គងពួកគេចូលចិត្តស្វែងរកឱកាសធ្វើអាជីវកម្មធ្វើអ្នកមានហើយពួកគេមាន ឱកាសច្រើនដើម្បីសាកល្បងនឹងកម្លាំងខ្លួន ។
ដំបូន្មានៈអាជីវកម្មជាវិស័យដែលភាពខុសគ្នានៃចរិតរវាងប្តីនិងប្រពន្ធអាចជួយបំពេញឱ្យគ្នាបាន ត្រូវពន្យល់ ឱ្យប្រពន្ធដឹងថា ចំណែកលុយណាត្រូវរក្សាទុកលុយណាសម្រាប់ធ្វើអាជីវកម្ម ។
រូបក្រុមបរុសអ្នកជំនួញបរទេស ដែលមានភារកិច្ចជាអ្នករកប្រាក់ចំណួលសម្រាប់គ្រួសារ។
ខ្ចីបុលៈ នៅឆ្នាំ១៩៩៨អ្នកស្រាវជ្រាវនៅអាមេរិកបានឱ្យដឹងថា ក្នុងការខ្ចីបុលរបស់មនុស្សស្រី ធានាសុវត្ថិភាព បំផុតគឺការសងដោយវិធីកាត់កងប្រាក់ខែ ហើយបំណុលរបស់មនុស្សស្រី មិនច្រើនពេក មនុស្សស្រីខ្លាចជំពាក់បំណុលគេច្រើនណាស់ ។
លោក Rebecca Maddox ប្រធានក្រុបហ៊ុនផ្ដល់ទុនឱ្យនិងជាអ្នកណែនាំនារីៗដែលមានតម្រូវការខ្ចីធុនធ្វើអាជីវកម្មនិយាយថា៖ «មនុស្សស្រីខ្ចីតែចំនួនលុយដែលគាត់ត្រូវការជាចាំបាច់ប៉ុណ្ណោះ ចំណែកមនុស្សប្រុសវិញបើសិនមាន ៥០០.០០០ដុល្លារហើយខ្ញុំនិយាយថា ឱ្យគេថ្មីទាំងអស់នោះពួកគេ”OK”។ ភ្លាមនោះទោះ បីមិនទាន់ដឹងថា ចំនួនលុយប៉ុណ្ណេះត្រូវយកទៅធ្វើអ្វីក៏ដោយការប្រយ័ត្នប្រយែងជាចរិតមួយល្អហើយ តែវា ធ្វើឱ្យមនុស្សស្រីជួបការលំបាកពេលគេចង់ក្លាយជាអ្នកជំនួញឬជួបលំបាកនៅពេលគេចង់បាន ផ្ទះនៅមួយ សមរម្យ។ មនុស្សប្រុសច្រើនមើលស្រាលអត្តនោម័តពេលខ្ចីបុលប្រការនេះហើយដែលនាំឱ្យបុរសខ្លះត្រូវបាត់លំនឹងមនុស្សប្រុសឧស្សាហ៍ភ្លេចបញ្ហាបំណុលរបស់ខ្លួនដែលនាំឱ្យបំណុលរបស់គេកាន់តែកើនជួនកាលគួរ ឱ្យស្ញើបទៀតផង។
ដំបូន្មានៈ ប្រពន្ធ(ប្ដី)គួរតែពិនិត្យពីទម្លាប់ចាយវាយរបស់ខ្លួនមុនពេលបុលគេ។ មុនពេលរៀបការគួរតែប្រកាសជាចំហរពីចំណុលរបស់ខ្លួនមិនត្រូវឱ្យមានសភាពត្រូវដក៣០%ប្រាក់ចំណូលយកទៅសងបំណុល មិនដឹងមុខក្រោយរបស់ប្តីឬប្រពន្ធទេ ។ ទំនាស់រវាងប្ដីប្រពន្ធមិនមែនតែបញ្ហាលុយកាក់ប៉ុណ្ណោះទេ ជួនកាលគេ នៅមានបញ្ហាអំពីឋានៈ តួនាទីទស្សនៈ ក្នុងជីវិតនិងចិត្តភក្ដីភាព ។ ទីបំផុត Fclon Collins ធ្វើការសន្និដ្ឋានថា«ប្តីប្រពន្ធត្រូវតែសាកសួរយោបល់គ្នា អំពីបញ្ហាលុយកាក់ ពេលនោះទើបគេអាចរកឃើញនូវដំណោះស្រាយអាចជួយគ្នាបាន»៕
ដំណឹងដ៏ល្អខាងលើនេះត្រូវបានផ្តល់ឱ្យបន្ទាប់ពីការអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុបានក្លាយជាផ្នែកចាំបាច់នៃការបង្រៀននៅវិទ្យាល័យសាធារណៈនៅឆ្នាំ២០២២កន្លងមកនេះ។ លើសពីនេះ ទឹកដីនៃព្រះអាទិត្យរះ(ជប៉ុន)ក៏បានរួមចំណែកចំណេះដឹងអំពី ភាគហ៊ុន ការវិនិយោគ ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ការិយាល័យរដ្ឋបាលរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី Fumio Kishida កំពុងព្យាយាមលើកទឹកចិត្តប្រជាជនខ្លួនឱ្យវិនិយោគលើទ្រព្យសម្បត្តិ ដោយមានគោលដៅបង្កើនប្រាក់ចំណូលវិនិយោគគ្រួសារទ្វេដង។
ជាពិសេស ក្រុមហ៊ុន Mitsubishi UFJ បានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយវិទ្យាល័យ Toshimagaoka Joshigakuen និងវិទ្យាល័យនៅទីក្រុងតូក្យូនៅថ្ងៃទី ១៥ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ កន្លងទៅ។ បន្ទាប់គឺការចុះហត្ថលេខាជាមួយ Edogawa Gakuen Toride Middle and High School ក្នុងខេត្ត Ibaraki នៅថ្ងៃទី ២២ ខែកុម្ភៈ និង Seigakuin Middle and High School ក្នុងទីក្រុងតូក្យូ នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមីនា។
យោងតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ចាប់ពីខែមេសា ឆ្នាំ 2023 ក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ និងសាលារៀននឹងរួមគ្នារៀបចំថ្នាក់រៀនដើម្បីផ្តល់ឱ្យសិស្សនូវចំណេះដឹងជាមូលដ្ឋានអំពីទីផ្សារភាគហ៊ុន រួមទាំងប្រវត្តិនៃការអភិវឌ្ឍន៍ ក៏ដូចជាប្រវត្តិនៃការអភិវឌ្ឍន៍របស់វា ដូចជាព័ត៌មានអំពីរបៀបជ្រើសរើស និងទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន។
លោក Aoi Moriyama អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុមហ៊ុនបាននិយាយថា “យើងចង់ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការយល់ដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់សិស្សានុសិស្ស អនាគតកូនចៅរបស់យើង និងជួយពួកគេផ្លាស់ប្តូរការគិតរបស់ពួកគេពីការសន្សំទៅជាការវិនិយោគនៅពេលពួកគេធំឡើង” ។ គ្រួសារជនជាតិ
ជប៉ុនមានទំនោរកាន់កាប់ទ្រព្យសម្បត្តិហិរញ្ញវត្ថុក្នុងទម្រង់នៃការសន្សំសាច់ប្រាក់ច្រើនជាងប្រទេសដទៃទៀត។
យោងតាមទិន្នន័យពីធនាគារជប៉ុន (BoJ) សាច់ប្រាក់ និងប្រាក់បញ្ញើមាន ៤៥.៣% នៃទ្រព្យសកម្មរបស់ជប៉ុនក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ធៀបនឹង១៣.៧% និង ៣៤.៥% នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុបរៀងៗខ្លួន។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៤រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានបង្កើតប្រព័ន្ធ Nippon Individual Savings Account (NISA) ដើម្បីលើកទឹកចិត្តប្រជាជនឱ្យវិនិយោគលើមូលនិធិទៅវិញទៅមក ភាគហ៊ុន និងមូលនិធិប្តូរប្រាក់ជួយបង្កើនការសន្សំប្រាក់ចូលនិវត្តន៍ពីប្រាក់ចំណេញពីការវិនិយោគ។ នៅឆ្នាំ ២០២៤ រដ្ឋបាលរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីគឺលោក Fumio Kishida គ្រោងនឹងបន្តធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធនេះ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យបុគ្គលវិនិយោគរហូតដល់ ៣.៦៦លានយ៉េនក្នុងមួយឆ្នាំ ជាមួយនឹងការវិនិយោគសរុបអតិបរមា ១៨ លានយ៉េន។ បន្ថែមពីលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការជំរុញការវិនិយោគ តម្រូវការសម្រាប់ការអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុកំពុងកើនឡើង ខណៈដែលឪពុកម្តាយព្រួយបារម្ភអំពីរបៀបអប់រំកូនរបស់ពួកគេអំពីសេដ្ឋកិច្ចដែលគ្មានសាច់ប្រាក់។
អ្នកគ្រប់គ្រង Moriyama បាននិយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងអនុញ្ញាតឱ្យសាលារៀនពិភាក្សាដោយផ្ទាល់ជាមួយក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ បង្កើតកម្មវិធីរួមគ្នា
និងថែមទាំងធ្វើការប្រឹក្សានៅពេលដែលគ្រូបង្រៀនត្រូវការចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុជាក់លាក់សម្រាប់ថ្នាក់។
បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនមូលបត្រ និងគ្រូបង្រៀននឹងរួមគ្នាដឹកនាំថ្នាក់ ហើយនៅចុងបញ្ចប់នៃវគ្គសិក្សា សិស្សនឹងចូលរួមក្នុងការសរសេរការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតាមកាសែត ដែលភាគច្រើនស្វែងរកការប្រាស្រ័យទាក់ទងផលប្រយោជន៍សង្គមនៃការវិនិយោគឯកជន។ លោក Masataka Tsuzuura អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីសិក្សានៃសាលា Toshimagaoka Joshigakuen បានចែករំលែកថា “ខ្ញុំជឿថាកម្មវិធីនេះនឹងផ្តល់ឱ្យសិស្សនូវចំណេះដឹងជាក់ស្តែងអំពីហិរញ្ញវត្ថុ និងជួយកសាងទ្រព្យសម្បត្តិនាពេលអនាគតរបស់ពួកគេ”៕
បុរសម្នាក់កំពុងឈមើលតារាងភាគហ៊ុន ទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន។
១-អំពីIQ ត្រូវបានបែងចែកទៅជាទិដ្ឋភាពផ្សេងគ្នាជាច្រើន ជាចម្បងនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃការគិតអរូបី។ អ្នកពូកែគណិតវិទ្យា; ពូកែខាងជីវវិទ្យានិងរូបវិទ្យា បង្ហាញអំពីសមត្ថភាពការគិតឬការចង់អាចថាទិដ្ឋភាពផ្សេងគ្នាទាំងនេះជាមួយនឹងកម្រិត IQ ខ្ពស់ ទាប ខ្ពស់ នេះបង្ហាញយើងពីភាពខុសគ្នាផ្លូវចិត្តធម្មតារបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ជាពិសេស IQ មិនមែនជាស្តង់ដារសម្រាប់វាយតម្លៃមនុស្សម្នាក់នោះទេ គឺEQ ទៅវិញទេ គឺជាស្តង់ដារខ្ពស់បំផុត។
២-អំពីខួរក្បាលរបស់មនុស្សត្រូវបានរចនាឡើងជាពិសេសដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងខ្លួនវា កាន់តែច្រើនវាកាន់តែធ្វើលំហាត់ប្រាណវាកាន់តែរឹងមាំ។ ដូច្នេះការធ្វើលំហាត់គណិតវិទ្យាច្រើនធ្វើឱ្យយើងកាន់តែប្រសើរ ប៉ុន្តែក៏វាមានដែនកំណត់ដែរ ដែនកំណត់ខ្ពស់បំផុតរបស់មនុស្ស នៅពេលដែលខួរក្បាលឈានដល់កម្រិតជាក់លាក់មួយ វានឹងមិនធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដោយខ្លួនឯងទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ រក្សាកម្រិតនោះ គ្រាន់តែបន្ថយមិនកើនឡើង។
៣-អំពីរៀនគណិតវិទ្យា គឺរៀនវែកញែក(ស្រាយគណិត) មិនមែនពឹងតែលើភាពវៃឆ្លាតរបស់អ្នកទេ ចូរចាំថា “ភាពឆ្លាតវៃគឺ ៩៩% ភាពឧស្សាហ៍ព្យាយាមមានតែ ១% ប៉ុណ្ណោះ។” ។ ដូច្នេះកុំគិតខ្លួនឯងខ្លាំងពេកពេលឃើញមិត្តភ័ក្ដិឬកូនល្អជាងអ្នកថា”អ្នករាល់គ្នាកើតមកធំធាត់ស្មើភាពស្មើគ្នា”។
មានវិធី២យ៉ាងដើម្បីជម្នះបញ្ហាអំពីគណិតវិទ្យា៖
វិធីទី១៖ នេះជាវិធីអនុវត្តចំពោះកុមារដូចជា (អវៈយវៈ ភ្លេចភ្លាំង អន់ថយ សមត្ថភាពស្មាន) ទី១ គឺយើង យកសៀវភៅពីថ្នាក់ ២(កំពុងសិក្សាថ្នាក់ទី១) ខ្ពស់ជាងថ្នាក់ដែលយើងកំពុងសិក្សា ឆ្លុះបញ្ចាំង និងសាកល្បងលំហាត់។ សូមប្រយ័ត្នព្រោះវិធីសាស្ត្រនេះបង្កើន IQ ខ្ពស់ខ្លាំងក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះវាពិបាកធ្វើណាស់។ កុំភ្លេចធ្វើបែបនេះនៅរដូវក្តៅថ្ងៃទំនេរឬសម្រាក។ ក្នុងដំណាក់កាលស្រាវជ្រាវ បើមានរឿងដែលអ្នកមិនយល់ ចូរយកសៀវភៅមួយក្បាលនោះ ដើម្បីសិក្សាពីផ្នែកនោះ ក្នុងដំណាក់កាលស្រាវជ្រាវ បើមានរឿងដែលអ្នកមិនយល់ ចូរយកចំណេះដឹងដែលអ្នកបានរៀនមក ឆ្លុះបញ្ជាំង ឬស្វែងរកសៀវភៅដើម្បីអានជាពិសេសអំពីផ្នែកដែលគេចូលចិត្តអាន នៅពេលដែលអ្នកយល់វា នោះអ្នកអាចបន្តជាមួយនឹងដំណើរការអនុវត្តនេះ ត្រូវការពេលវេលាយូរ និងទាមទារកម្រិតនៃការតស៊ូ។ ប៉ុន្តែ IQ របស់ខ្ញុំបានកើនឡើងត្រឹមតែ ១២ពិន្ទុប៉ុណ្ណោះ។ បើជាអ្នក តួលេខប្រហែលនឹងកាន់តែខ្ពស់ ដូច្នេះត្រូវចាំថា អ្នកកាន់តែខ្ពស់ IQ របស់អ្នកកាន់តែយឺត វាត្រូវចំណាយពេលកាន់តែច្រើន វាកាន់តែពិបាក មនុស្សនឹងពាក់វានៅពេលពួកគេតានតឹង បាត់បង់ការចងចាំបណ្តោះអាសន្ន។ សូម្បីតែដួល ប៉ុន្តែនោះគ្រាន់តែជាការស្មានប៉ុណ្ណោះ មានវិធីសាមញ្ញជាងនេះ តន្ត្រីស្តាប់តន្ត្រីស៊ីមហ្វូនិកប្រហែល៥-៧ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃនឹងបង្កើន IQ ប្រហែល៣-៧ ពិន្ទុក្នុងរយៈពេល ២ឆ្នាំអាស្រ័យលើមនុស្សឬតាមគ្រួសារនីមួយ។
វិធីទី២៖ សាមញ្ញណាស់ អនុវត្តលំហាត់ឱ្យបានច្រើនតាមតែអាចធ្វើទៅបាន ដោយប្រើសមត្ថភាពសំខាន់របស់អ្នកគឺការតស៊ូ ប៉ុន្តែមានឧបសគ្គមួយ អ្នកត្រូវរៀនលំហាត់ដោយខ្លួនឯង រៀនដំណោះស្រាយដោយមិនកំណត់គោលដៅ ចំណេះដឹងរបស់យើងនឹងសំបូរណាស់ គ្មានអ្វីពិបាកទៀតទេ ប៉ុន្តែលោកសេដ្ឋី វ៉ារ៉េន ប៊ូសហ្វេត(Warren Buffett) បញ្ជាក់ថា «លោក Fatherland និង លោក Warren Buffett ជឿជាក់ថាការវិនិយោគមិនមែនជាមធ្យោបាយបែបស្រាយតាមណិតវិទ្យា ឬ IQខ្ពស់ជាអ្នកសម្រេចអ្នកឈ្នះនោះទេ។»
តែបើគណិតវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់អាចនាំអ្នកវិនិយោគឱ្យវង្វេងលោកសេដ្ឋី វ៉ារ៉េន ប៊ូសហ្វេត មិនត្រឹមតែជាអ្នកវិនិយោគដ៏ប៉ិនប្រសប់ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាគំរូដ៏ល្អមួយ ដែលគ្រប់គ្នាអាចរៀនបានជាគំរូ ប្រសិនបើពួកគេចង់ក្លាយជាអ្នកមាន។ ភាពល្បីល្បាញដោយសារការទិញដ៏ឆ្លាតវៃរបស់លោក មហាសេដ្ឋីរូបនេះបានធ្វើឱ្យមនុស្សជាច្រើនភ្ញាក់ផ្អើលជាមួយនឹងវិធីសាស្រ្តដ៏សាមញ្ញដែលមិនអាចនឹកស្មានដល់របស់លោកដែលងាយៗ។ លោកបានចែករំលែកថា “ប្រសិនបើខ្ញុំចំណាយលុយ៤០សេន ទិញអាជីវកម្មក្នុងតម្លៃ ១ ដុល្លារនោះគឺជាសញ្ញាល្អ ” ។
ផ្ទុយពីជំនឿដ៏ពេញនិយមលោកសេដ្ឋីនិយាយជ្រាំដែលថា មិនចាំបាច់ជាមនុស្សពូកែគណិតវិទ្យាអីទេ។ លោកធ្លាប់និយាយលេងថា គាត់ប្រហែលជាត្រូវត្រលប់ទៅលក់កាសែតវិញ ប្រសិនបើការវិនិយោគទាមទារជំនាញគណនា(គណិត)។ លើសពីនេះ មហាសេដ្ឋីវ័យ 90 ឆ្នាំរូបនេះក៏បានបញ្ចេញមតិថា ការធ្វើជាមនុស្សពូកែគណិតវិទ្យាមិនផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមដល់វិនិយោគិនទេ។
“ខ្ញុំមិនគិតថា ចំណេះដឹងគណិតវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់អាចជួយក្នុងដំណើរការវិនិយោគនោះទេ។ ការយល់ដឹងអំពីទំនាក់ទំនងគណិតវិទ្យា ឬមានសមត្ថភាពបរិមាណល្អ ទាំងនេះគឺជាជំនាញចាំបាច់ក្នុងការវិនិយោគ ពីព្រោះពួកគេជួយអ្នកឱ្យដឹងពីពេលដែលអ្វីៗសមហេតុផល និងនៅពេលដែលពួកគេធ្វើមិនបាន ” គាត់ បាននិយាយនៅក្នុងសន្និសីទវិនិយោគប្រចាំឆ្នាំ ១៩៩៥ របស់ Berkshire Hathaway ។
យោងតាមមហាសេដ្ឋីរូបនេះ អ្នកវិនិយោគគ្រាន់តែត្រូវចេះជំនាញជាមូលដ្ឋាននៃទ្រឹស្តីលេខ (មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការគណនាលេខដោយការបូក ដក គុណ និងចែក) ដែលបង្រៀននៅក្នុងសាលា។ ចំណេះដឹងស្មុគស្មាញដូចជាពិជគណិត (ការប្រើលេខ និងអថេរដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា) ឬការគណនា (និស្សន្ទវត្ថុ អាំងតេក្រាល ។ល។) ដូចជាមិនចាំបាច់ដល់កម្រិតនោះទេ។
លេខគណិតវិទ្យាកម្រិតខ្ពស់ ជួនកាលមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ ដែលនាំឱ្យអ្នកវង្វេង រឿងរ៉ាវនៃការវិនិយោគបានព្រមាននៅក្នុងសិក្ខាសាលាឆ្នាំ ២០០៩ថា «ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការម៉ាស៊ីនគិតលេខទូរសព្ទដៃ ឬកុំព្យូទ័រលើតុដើម្បីគណនា នោះមិនមែនជាអាជីវកម្មដែលអ្នកគួរវិនិយោគទេ។ វិនិយោគលើអ្វីដែលគ្រាន់តែមើល។ នៅអត្ថប្រយោជន៍ ជំនួសឱ្យការអង្គុយចុះ ហើយគណនាលេខ»។
ដើម្បីវិនិយោគដោយជោគជ័យ ការជ្រើសរើសភាគហ៊ុនល្អគឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។ អ្នកត្រូវជ្រើសរើសភាគហ៊ុនល្អបំផុតពីក្នុងចំណោមឈ្មោះល្អនិងល្បីល្បាញ។ ពីព្រោះការវិនិយោគណាមួយមានតម្លៃឱកាស។ នៅពេលអ្នកចំណាយ១០០០ ដុល្លារលើក្រុមហ៊ុន A វាមានន័យថាអ្នកបានបាត់បង់ឱកាសក្នុងការចំណាយ១០០០ ដុល្លារនោះលើក្រុមហ៊ុន B ។
មិនចាំបាច់មាន IQ ខ្ពស់ទេ នេះជាជំនាញដែលវិនិយោគិនត្រូវការយោងតាមលោកវ៉ារិន ប៊ុសហ្វេត វិនិយោគិនល្អមិនចាំបាច់ត្រូវពូកែគណិតវិទ្យាទេ ហើយក៏មិនចាំបាច់មាន IQ ខ្ពស់ដែរ។ លោកក៏បាននិយាយថា “ប្រសិនបើអ្នកជាម្ចាស់ IQ ១៥០ លក់ 30 ពិន្ទុទៅឱ្យនរណាម្នាក់។ អ្នកត្រូវមានប្រាជ្ញា មិនមែនជាមនុស្សពូកែទេ ។
វិនិយោគិនរឿងព្រេងនិទានបាននិយាយថាហេតុផលនិងស្ថេរភាពអារម្មណ៍គឺជារឿងចាំបាច់បំផុតដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយប្រាជ្ញា។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការវិនិយោគមិនមែនជាកន្លែងលេងដែលមនុស្ស IQ ១៦០ អាចយកឈ្នះមនុស្ស IQ ១៣០នោះទេ។
“ដើម្បីវិនិយោគដោយជោគជ័យ អ្នកមិនត្រូវការ IQ ខ្ពស់ ចំណេះដឹងអាជីវកម្ម ឬព័ត៌មានខាងក្នុងនោះទេ អ្វីដែលអ្នកគួរតែមានគឺក្បាលច្បាស់លាស់ក្នុងការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវ ក៏ដូចជាសមត្ថភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍របស់អ្នក ដូច្នេះហេតុផលរបស់អ្នកគឺ មហាសេដ្ឋីវ័យ 90 ឆ្នាំរូបនេះបានពន្យល់ ។
ដើម្បីធ្វើដូច្នេះបាន Warren Buffett ណែនាំអ្នកវិនិយោគឱ្យអនុវត្តការសរសេរ។ នេះជាជំនាញដែលមនុស្សជាច្រើនមើលស្រាល និងចាត់ទុកថាមិនចាំបាច់។ “ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចបង្ហាញការវិនិយោគគោលដៅរបស់អ្នកនៅលើក្រដាសទេ យកល្អគួរតែគិតម្តងទៀត។ ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចផ្តល់ចម្លើយច្បាស់លាស់ចំពោះបញ្ហាដែលនៅសេសសល់ទេ អ្នកមិនគួរវិនិយោគទេ “។
ទស្សនៈរបស់ Warren Buffett គឺសមហេតុផលទាំងស្រុង ពីព្រោះការសរសេរគឺជាជំនាញមួយដែលជួយអភិវឌ្ឍការគិត។ ជារឿយៗ មនុស្សតែងតែធ្វើការសន្និដ្ឋានដោយមិនពន្យល់ពីមូលហេតុដែលពួកគេគិតដូច្នេះ។ ការសរសេរនឹងគិតធ្វើឳ្យយើងមើលឃើញកាន់តែខ្លាំងឡើង៕
អំពីអាម៉ាហ្សាឌៀ អេឌូខេសិន
ជាអង្គភាពព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ចដែលមានក្រមសីលធម៌ វិជ្ជាជីវៈ។ គ្រប់ព័ត៌មានប្រកបដោយគុណភាព គុណតម្លៃ និងអាចទុកចិត្ត។